วันนี้ได้มีโอกาสได้นั่งคุยกับพี่ท่านหนึ่ง
ในเรื่องการตัดแยกพลังงาน(LOTO)
ได้รับความรู้และประสบการณ์ ดีดีๆ
จึงอยากนำความรู้นี้แชร์ให้ทุกคน
ที่สนใจเพื่อนำไปปฎิบัติ
.......................................................................
LOTO (lock
out Tag out)
เป็นวิธีการในการป้องกัน การปล่อยพลังงาน
ที่เป็นอันตราย ในระหว่างที่เข้าไปทำงาน
เช่น ซ่อมบำรุง ปรับแต่งเครื่องจักร ทำความสะอาด
เป็นต้น
............................................................................
พี่คนนี้เล่าว่ามีครั้งหนึ่งที่ทำงานอยู่ใน
โรงงานปั๊มโลหะชิ้นส่วนรถยนต์ พบเห็น
เหตุการณ์ อันตราย บาดเจ็บ ตาย!
เพราะไม่มีการตัดแยกพลังงานก่อน
เข้าไปทำงานกับเครื่องจักร
.............................................................................
“LOTO 9 STEP”
Step 1: ระบุแหล่งพลังงาน
ต้องค้นหาพลังงานอันตรายของ
เครื่องจักรที่จะทำงานมีพลังงาน
อะไรบ้าง เช่น ไฟฟ้า แรงดัน ลม
ไอน้ำ สารเคมี ความร้อน ก๊าซฯ
อาจใช้ข้อมูลจากแบบเครื่องจักร
หรือการสังเกตุสอบถามผู้ที่ออกแบบ
.........................................................................
Step 2: แจ้งให้ทุกคนทราบ
ก่อนที่จะเริ่มทำงานควรแจ้งให้
ผู้เกี่ยวข้องหรือเจ้าของพื้นทุกคน
ให้ทราบก่อนเริ่มงานเสมอ เช่น
ใช้ใบขออนุญาตการทำงาน
เป็นเครื่องมือในการสื่อสาร
........................................................................
Step 3: หยุดระบบการทำงานของเครื่องจักร
ขั้นตอนนี้คือต้องหยุดระบบการทำงาน
ของเครื่องจักรตามระบบ เช่น หยุดที่ตู้
ควบคุมหรือหน้าจอ เพื่อให้เครื่องจักรอยู่
ในตำแหน่งเริ่มต้น
........................................................................
Step 4: ตัดแยกพลังงาน
คือการตัดแยกพลังงานที่จุดกำเนิด
ที่เราค้นหามาในขั้นตอนที่ 1 ทุกแหล่ง
เช่น พลังงานไฟฟ้า ก็ตัดที่เบรกเกอร์
พลังงานลมก็ตัดที่วาล์วลม เป็นต้น
........................................................................
Step:5 ล๊อคแขวนป้าย
ล็อค และแขวนป้ายที่แหล่งพลังงานทุกจุด
ล๊อคด้วยอุปกรณ์เช่น กุญแจLOTO สายคล้อง
ที่ครอบวาล์วต่างๆ เป็นต้น
ป้ายที่ใช้ควร บอกชื่อ เบอร์โทร หรือสถานที่
ทำงาน ป้ายที่ใช่เหนียว ยากต่อการฉีกขาด
..............................................................................
Step: 6 ปล่อยพลังงานที่ตกค้างออก
นอกจากพลังงานหลักแล้ว ยังมีพลังงาน
แฝง เช่น แรงดันลม/น้ำมันที่ค้างในกระบอก
ลม/ไฮโดรลิค หรือแรงเฉื่อย แรงโน้มถ่วง
ต้องทำการถ่ายพลังงานที่ตกค้างออกจากระบบ
ให้หมดด้วย
...................................................................................
Step:7 ตรวจสอบการตัดแยกพลังงานอีกครั้ง
ขั้นตอนนี้ถือว่าสำคัญมาก เพราะเป็นการทดสอบ
ความสมบูรณ์ของระบบ เช่น การกดปุ่มเริ่มทำงาน
ของเครื่องจักรว่าหยุดจริงไหม หรือ
ใช้มิเตอร์ตรวจ
วัดกระแสไฟ หากพบว่าเครื่องจักรยังทำงานได้
ให้เริ่มต้นใหม่ตั้งแต่ Step:1 ทันที
........................................................................................
Step:8 ลงมือปฎิบัติ ซ่อมแซม ปรับแต่ง ทำความสะอาด
ขันตอนนี้ยังมีความเสี่ยงอันตรายอยู่เพราะการทำ LOTO
เป็นเพียงการตัดแยกแหล่งพลังงงานเท่านั้น
ต้องทำการประเมินความเสี่ยงอันตราย
ของขั้นตอนการปฎิบัติงานอื่นด้วย
.........................................................................................
Step:9 นำระบบLOTO
ออก
ขั้นตอนนี้ทำให้คนเสียชีวิตมาก
สาเหตุที่คนตายคือขาดการสื่อสาร
ลืมเครื่องมือ คนยังออกมาไม่ครบ
ทุกครั้งก่อนที่นำระบบLOTO ออก
ควรแจ้งให้ทุกคนที่เกี่ยวข้องทราบเสมอ
............................................................................................
อภิรัตน์
ทิพย์กระโทก
วิทยากรและนักเขียน
ด้านความปลอดภัย
Credit:ภาพจาก www.Pixabay.com
